Vakantie Een zomer zonder pijntjes of kwaaltjes

VAKANTIE AAN ZEE

- hydrocutie

Hydrocutie is een thermische schok door een temperatuurverschil tussen het menselijk lichaam en het zeewater. Een al te plotse afkoeling kan leiden tot bewustzijnsverlies en verdrinking.

Wat u moet doen: bij hydrocutie – en sowieso bij elk ongemak in het water – is het allerbelangrijkst de betroffen persoon op het droge te krijgen en de hulpdiensten te verwittigen. Is de ademhaling of de hartslag gestopt, moet er onmiddellijk mond-op-mondbeademing, respectievelijk hartmassage worden toegepast. Vandaar het belang van eerstehulp-opleidingen (zie kader). In elk geval kan men hypothermie (onderkoeling van het lichaam) tegengaan door het slachtoffer met een deken te bedekken.

Hoe u het kan voorkomen: zie kader. Belangrijk: laat uw kinderen nooit alleen de zee ingaan buiten de bewaakte zones en leer hen al op jonge leeftijd om te zwemmen.

- Snijwondes

Op het strand, maar ook in het water en sowieso wanneer u een rotspartij gaat verkennen, loopt u het risico op snijwondes aan uw blote voeten.

Wat u moet doen: ontsmet altijd de wonde en bescherm die met een verband dat u elke dag vervangt. Treden er verschijnselen van infectie op (zoals pijn, zwelling of roodheid), raadpleeg dan altijd een arts.

Hoe u het kan voorkomen: draag sandalen, ook op zand en in het water.

- Zeeëgels

Als u met blote voeten over de kustrotsen stapt, loopt u het risico op een zeeëgel te trappen.

Wat u moet doen: verwijder de stekels met een pincet. Dat is echter niet altijd mogelijk, want soms breken ze af in de huid. Ontsmet het huidoppervlak en smeer dan de plek in met een zalf op basis van bithiol of anders met vaseline. Dat verzacht de huid en brengt de stekels naar het huidoppervlak.

- Kwallen

Bepaalde soorten kwallen beschikken over stekende cellen die hun inhoud lossen wanneer ze worden aangeraakt. De kleine gifladingen die ze dan op de huid achterlaten, zorgen voor een branderig gevoel, en zelfs voor huidblaasjes.

Wat u moet doen: was het getroffen stuk huid met een antiseptisch middel om de stekende cellen te neutraliseren. Bij gebrek daaraan, gebruik droog zand. Wat u ook doet, begin niet te wrijven: zo verspreidt het gif zich! Een zalfje tegen brandwonden zal de pijn helpen verminderen. Soms zijn zelfs pijnstillers nodig, in combinatie met een allergie-werend middel (antihistaminicum).

BERGVAKANTIES

- Hoogteziekte

Hoogteziekte treedt op door de zuurstofschaarste op grote hoogte. Al vanaf 2000 tot 3000 meter kan dit zich manifesteren als kortademigheid, buitengewone vermoeidheid, misselijkheid en hoofdpijn.

Wat u moet doen: zodra deze symptomen zich voordoen, daalt u meteen een aantal meters naar onder om veel erger te voorkomen, zoals bijvoorbeeld een hersenzwelling (cerebraal oedeem) of een vochtophoping in de longen (pulmonair oedeem).

Hoe u het kan voorkomen: het is van groot belang om dagelijks niet meer dan 300 meter hoogteverschil te maken en voldoende water te drinken om uitdroging te voorkomen.

Belangrijk: de meeste spierverrekkingen, verstuikingen en botbreuken zijn te wijten aan een gebrekkige opwarming, gecombineerd meteen te langdurige inspanning. Doe dus aan warming-up voor u vertrekt, en pauzeer bij de eerste tekenen van vermoeidheid.

VAKANTIES IN DE NATUUR

- Barbecue

Ongevallen met brandwonden tot gevolg worden vaak veroorzaakt door het gebruik van alcohol, benzine of White Spirit om het vuur te doen opflakkeren.

Wat u moet doen: laat minstens tien minuten koud water over de wonde lopen en breng dan een antiseptisch middel aan. Bij ernstige brandwonden is het risico op infectie groot, en moet u een arts raadplegen.

Hoe u het kan voorkomen: houd kinderen zo ver mogelijk bij de barbecue vandaan en pas op met synthetische kleding, die immers makkelijk vuur vat. Zorg voor een kleine brandblusser naast de barbecue. Het helpt als u op voorhand weet hoe die te gebruiken.

- Steken van bijen, wespen, horzels…

De steek van een bij, horzel of wesp injecteert de huid met een gif dat rijk is aan allergenen. Die kunnen ernstige pijn, zwelling en roodheid veroorzaken.

Wat u moet doen: als de angel zich nog in de huid bevindt, dient u hem voorzichtig te verwijderen met behulp van een pincet of door met een lange vingernagel of het lemmet van een mes op de huid te drukken. Vervolgens ontsmet u de wonde en brengt u een zalf met ontstekingsremmende werking aan. Doet er zich een abnormale zwelling voor, consulteer dan een arts. Bent u allergisch voor insectengif, zorg dan dat u altijd door uw arts voorgeschreven noodmedicatie bij de hand hebt.

Hoe u het kan voorkomen: blijf kalm wanneer deze insecten om u heen zwermen. Vermijd met blote voeten over gras te lopen. Beperk het gebruik van parfums (die deze beestjes aantrekken), inspecteer het interieur van uw auto grondig voor u instapt. Waak erover dat er geen wespen of bijen in uw eten of drinken zijn gesukkeld.

- ... en muggen

Muggen bijten meestal als het schemert. De beten veroorzaken kleine puistjes, die er rood en ontstoken uitzien en intense jeuk veroorzaken.

Wat u moet doen: breng een op de plek van de beten een anti-jeukcrème of een verzachtende anti-histaminezalf aan. Vergeet niet eerst de plek te desinfecteren.

Hoe u het kan voorkomen: muggen verjaagt u door de blootgestelde huid in te smeren met een insectenwerend middel en, indien nodig, met zogenaamde ‘no-pest strips’.

Zorg er in elk geval voor de ramen te sluiten voor u het licht aandoet en bescherm baby's met een muskietennet over de kinderwagen of wieg.

Zo voorkomt u hydrocutie

• Ga geleidelijk het water in, vooral als het koud is en u lang in de zon hebt gelegen.
• Ga niet het water in vlak na het eten, vooral niet na een uitgebreide maaltijd (wacht twee of drie uur) en nooit na het drinken van alcohol.
• Ga niet het water in vlak na een voetbalwedstrijd, een lange joggingbeurt of een andere zware fysieke activiteit die uw lichaamstemperatuur heeft verhoogd.
• Eens in het water, reageer meteen op abnormale symptomen (zoals hoofdpijn of krampen). Dit zijn mogelijk de eerste symptomen van hydrocutie. Ga zo snel mogelijk het water uit. Vermijd in ieder geval op uw eentje te zwemmen, ook als u een goede zwemmer bent.

Voor uw vertrek

• Vraag uw dokter of apotheker om raad over de samenstelling van uw reisapotheek, en dit op basis van uw bestemming en van eventuele gezondheidsproblemen.
• Draagt u contactlenzen, neem dan voor de zekerheid ook een bril mee.
• Zorg ervoor dat uw basisvaccinaties up-to-date zijn. Als u moet worden gevaccineerd tegen tropische ziekten, wacht dan niet tot op het laatste moment. De verplichte vaccins moeten worden gevalideerd door een internationaal certificaat dat u door een erkend vaccinatiecentrum moet worden bezorgd. Informatie over vaccinaties en ander gezondheidsadvies is te vinden op de website www.itg.be van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen of op de website https://diplomatie.belgium.be van de FOD Buitenlandse Zaken.
• Sluit een goede reisverzekering af.

Ter plaatse

 Koop nooit geneesmiddelen op een markt: deze kunnen verouderd of vervalst zijn.

• Laat uw kinderen geen zwerfhonden of katten aaien (hier bestaat een risico op hondsdolheid, overgedragen door krassen, beten of likken).
• Zwem niet in tropische meren en rivieren, want zoet water houdt een risico in op parasitaire infecties (schistosomiasis).

Terug thuis

 Bij elke onverklaarbare koortsaanval die gepaard gaat met hoofdpijn en diarree en die u overvalt in de dagen of weken na uw reis, zou u een dokter moeten raadplegen.

Noodnummers

112: Medische hulpdiensten / brandweer / politie

105: Belgisch Rode Kruis

070/245 245: Antigifcentrum

Eerste hulp

 Het verlenen van eerste hulp bij ongevallen, vergiftiging, brand of electrocutie: dat is geen werk voor amateurs.

Daarom biedt het Rode Kruis een basisopleiding aan, en als aanloop daarnaartoe een Europees Certificaat voor Eerste Hulp (EFAC).

Deze opleiding focust op praktische noodscenario’s, en duurt in totaal 15 uur (vijf keer drie uur).

Om deze vaardigheden te vervolledigen, kan dit certificaat kan worden aangevuld met een EHBO-brevet (18 lesuren).

Voor meer informatie of om u in te schrijven, kan u contact opnemen met uw lokale Rode Kruis-afdeling of surft u naar www.rodekruis.be.